Η Ψυχογενής Βουλιμία (ή Νευρική Βουλιμία) είναι μια από τις πιο διαδεδομένες διατροφικές διαταραχές.
Σύμφωνα με έρευνες μάλιστα, εμφανίζεται 4 φορές συχνότερα σε σχέση με μια άλλη διατροφική διαταραχή, την Νευρική Ανορεξία (Nitch et al.2021). Η Βουλιμία έχει προστεθεί στο Διαγνωστικό και Στατιστικό εγχειρίδιο ψυχικών διαταραχών (DSM) ήδη από το 1980.
Παρά την εκτεταμένη έρευνα όμως, οι λόγοι εμφάνισης της δεν είναι ακόμα σαφείς.
Αίτια Βουλιμίας
Η αιτιολογία της Βουλιμίας θεωρείται πολυπαραγοντική και περιλαμβάνει γενετικούς, περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς παράγοντες.
Ωστόσο, παρατηρείται πως η εμφάνιση της κάποιες φορές ακολουθείται μετά από κάποιου είδους μορφής δίαιτα. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η Ψυχογενής Βουλιμία δεν είναι επιλογή τρόπου ζωής αλλά μια διαταραχή με επικίνδυνες συνέπειες.
Τι είναι η Βουλιμία
Η Βουλιμία θεωρείται τόσο διατροφική όσο και ψυχική διαταραχή.
Μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε ηλικία, συναντάται συχνότερα σε εφήβους και ειδικά σε κορίτσια. Τα βουλιμικά άτομα συνήθως είναι εσωστρεφή με χαμηλή αυτοεκτίμηση. Δίνουν μεγάλη έμφαση στην εικόνα του σώματος και τείνουν να αυτο-αξιολογούνται βάση αυτού.
Η Βουλιμία θεωρείται σιωπηλή νόσος καθώς οι πάσχοντες ντρέπονται να παραδεχτούν και να μιλήσουν για την κατάσταση τους. Επιπλέον, είναι συχνό φαινόμενο, τα βουλιμικά άτομα να είναι φυσιολογικού βάρους ή και υπέρβαρα γεγονός που δεν προδίδει εύκολα την ύπαρξη της Διατροφικής Διαταραχής.
Ο φαύλος κύκλος της Ψυχογενούς Βουλιμίας
Η Βουλιμία χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια υπερφαγίας και στην συνέχεια, την καταφυγή του ατόμου σε αντισταθμιστικές συμπεριφορές στην προσπάθεια του να νιώσει πως αποβάλλει τις θερμίδες που κατανάλωσε.
Πιο αναλυτικά, τα άτομα που πάσχουν από την συγκεκριμένη νόσο παρουσιάζουν συνήθως τις εξής συμπεριφορές:
- Επαναλαμβανόμενα επεισόδια κατανάλωσης μεγάλης ποσότητας φαγητού (υπερφαγία), σε συνδυασμό με την αίσθηση ότι το άτομο βρίσκεται εκτός ελέγχου
- Αντισταθμιστικές συμπεριφορές μετά το επεισόδιο όπως πρόκληση εμετού, χρήση καθαρκτικών, νηστεία και υπερβολική άσκηση
- Εμμονικές σκέψεις σχετικά με το φαγητό
- Απότομη αλλαγή σωματικού βάρους
- Υπερβολική ενασχόληση με την εικόνα του σώματος
- Εσωστρέφεια, κοινωνικό άγχος και αποφυγή κοινωνικών εκδηλώσεων ειδικά όταν περιλαμβάνουν φαγητό π.χ. έξοδος σε ταβέρνα
Ως φαύλος κύκλος της Βουλιμίας ονομάζεται το μοτίβο συμπεριφοράς που ακολουθούν τα βουλιμικά άτομα.
Οι συγκεκριμένες συμπεριφορές προκαλούν στο άτομο αισθήματα ντροπής, αηδίας και ενοχής. Τα αισθήματα αυτά συνήθως οδηγούν ακόμα πιο βαθιά στην διαταραχή.
Οι συνέπειες της Βουλιμίας
Οι πρακτικές ενός ατόμου με Βουλιμία μπορεί να έχουν εξαιρετικά σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία του.
Η διάγνωση Βουλιμίας σχετίζεται με αυξημένα ποσοστά θνησιμότητας (Arcelus et al.2011). Ο αυτοπρόκλητος εμετός συγκεκριμένα θεωρείται η πιο επικίνδυνη αντισταθμιστική συμπεριφορά. Η πρώτιστη επίπτωση είναι η αφυδάτωση η οποία συνοδεύεται από διαταραχές ηλεκτρολυτών.
Με το πέρασμα του χρόνου το άτομο εμφανίζει ελλείψεις διατροφικών στοιχείων και βιταμινών οι οποίες προκαλούν σοβαρότερες διαταραχές. Μερικές από τις σημαντικότερες συνέπειες είναι:
- Αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων
- Γαστρεντερικά προβλήματα (π.χ. γαστροοισογαφική παλινδρόμηση)
- Κατάθλιψη
- Οδοντιατρικά προβλήματα (διάβρωση σμάλτου λόγω γαστρικού οξέως)
- Αδύναμα νύχια και μαλλιά
- Επιρρέπεια σε λοιμώξεις (λόγω πεσμένου ανοσοποιητικού συστήματος)
- Ορμονολογικές διαταραχές σε γυναίκες (διαταραχές εμμήνου ρύσεως)
- Αυξημένος κίνδυνο εμφάνισης οστεοπόρωσης
Επιπλέον, η κατάχρηση διουρητικών και καθαρκτικών μπορεί να προκαλέσουν εξάρτηση η οποία με την σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια δυσκοιλιότητα και νευρολογικές βλάβες στο παχύ έντερο.
Πώς θεραπεύεται/κόβεται η Βουλιμία
Τα βουλιμικά άτομα έχουν την τάση να αντιστέκονται στην θεραπεία λόγω φόβου αύξησης βάρους και ανάληψης ευθύνης για την αλλαγή της καθημερινότητας τους.
Η θεραπεία της Ψυχογενούς Βουλιμίας φαίνεται να είναι πιο αποτελεσματική όταν συνδυάζει την συμβολή ενός Διαιτολόγου εκπαιδευμένου στις Διατροφικές Διαταραχές παράλληλα με ενός Ψυχολόγου (Cherian et al.2023).
Τεστ Βουλιμίας
Αρχικά, ο Διαιτολόγος χρησιμοποιεί ειδικά διαγνωστικά εργαλεία (τεστ βουλιμίας) για να επιβεβαιώσει την ύπαρξη Διατροφικής Διαταραχής.
Μέσω της διατροφικής παρέμβασης που σχεδιάζει, μπορεί να διορθώσει τις διαταραχές που προκαλούν στο άτομο την ακόρεστη όρεξη που οδηγεί σε υπερφαγία.
Επιπλέον, φροντίζει να εκπαιδεύσει διατροφικά το άτομο επεξηγώντας τις διάφορες λειτουργίες του σώματος όπως την ρύθμιση της γλυκόζης, του κορεσμού και τον ρόλο των θρεπτικών συστατικών.
Ψυχολογική υποστήριξη για Βουλιμία
Για την ψυχολογική υποστήριξη, η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία (Cognitive Behavioral Therapy, CBT) θεωρείται από τις πλέον αποτελεσματικές θεραπείες στην αντιμετώπιση της συγκεκριμένης διαταραχής (Slander et al. 2018).
Βουλιμία και άσκηση
Όσον αφορά την φυσική δραστηριότητα, τα βουλιμικά άτομα με τάση να γυμνάζονται υπερβολικά πρέπει να αποφεύγουν την άσκηση χωρίς την παράλληλη υποστήριξη από κάποιον εξειδικευμένο επαγγελματία.
Ειδικότερα, για άτομα σημαντικά ελλειποβαρή, οποιαδήποτε μορφή άσκησης απαγορεύεται αυστηρά μέχρι την αποκατάσταση ενός υγιούς βάρους.
Υποστήριξη για την Βουλιμία
Θεωρείτε ότι έχετε κάποιο από τα συμπτώματα της βουλιμίας εσείς ή κάποιο συγγενικό σας πρόσωπο;
Μπορώ να σας βοηθήσω! Είμαι επαγγελματίας Διαιτολόγος Διατροφολόγος, πιστοποιημένη Master Practitioner στην αντιμετώπιση Διατροφικών Διαταραχών και διαθέτω την εμπειρία που χρειάζεται για να σας υποστηρίξω.
Αν βρίσκεστε εκτός Αργολίδας, μπορώ να σας υποστηρίξω Online με χρήση σύγχρονων μέσων τεχνολογίας και συνεδρίες σε ποιότητα High Definition. Επικοινωνήστε μαζί μου χρησιμοποιώντας όποιον από τους παρακάτω διαθέσιμους τρόπους σας εξυπηρετεί:
- καλώντας στο 6984684285
- συμπληρώνοντας την φόρμα επικοινωνίας στην ιστοσελίδα μου
- στέλνοντας μήνυμα στην σελίδα μας στο facebook.
Βιβλιογραφία
- Nitch et al.(2021) Medical complications of bulimia nervosa. [ccjm.org]
- Arcelus et al. (2011) Mortality rates in patients with anorexia and other eating disorders: a meta-analysis of 36 studies. [Jama]
- National Health Service (2020) Overview- Bulimia [nhs.uk]
- Lisa Hail and Daniel Le Grange (2018) Bulimia nervosa in adolescents: prevalence and treatment challenges [PubMed]
- Slade et al. (2018). Treatments for bulimia nervosa: A network meta-analysis. Psychological Medicine. [Cambridge.org]
- Tith et al(2019). Association of Bulimia Nervosa With Long-term Risk of Cardiovascular Disease and Mortality Among Women. [Jama]
- Cherian et al. (2023). In patients with bulimia, is CBT with nutritional counseling recommended over CBT alone? [Evidence-Based Practice]
- National Centre of Eating Disorders(2023). Bulimia Nervosa. A Contemporary Analysis [NCFED]
- National Eating Disorders Collaboration(2023). Bulimia Nervosa. [NEDC]